رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران ضمن تشریح وضعیت بیماری کرونا در تهران، علل طولانی شدن پیک پنجم را تشریح کرد.
دکتر جلیل کوهپایه‌زاده، گفت: بر اساس آخرین اطلاعات موجود اوضاع مراجعات به مراکز بیمارستانی اندکی کاهش یافته است؛ البته این کاهش چندان زیاد و واضح نیست و به همان نسبت بستری‌ها در تهران نسبت به هفته گذشته کاهش یافته است. میزان مرگ و میر کماکان مانند گذشته است و به نوعی به دلیل وجود بیماران بدحال کاهش آمار مرگ هم چندان واضح نیست. اگر مردم به خوبی پروتکل‌ها را رعایت کنند میزان بستری‌ها هم تحت تاثیر کم شدن مراجعات، کم می‌شود.
وی درخصوص عوامل موثر در کاهش غیر محسوس آمار مراجعات، اظهار کرد: افزایش مراقبت‌های بهداشتی و رعایت بیشتر پروتکل‌های بهداشتی، افزایش واکسیناسیون و آغاز آثار ایمنی‌زایی آن در جامعه و… از علل اصلی این کاهش نامحسوس آمار است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران تاکید کرد: نمودارها نشان می‌دهد به قله پیک رسیدیم و اندکی در حال افت هستیم اما همین به تنهایی کافی نیست. اگر به سوابق قله‌ها در پیک‌های قبلی نگاه کنید می‌بینید که گاهی اوقات هم دوباره به ارتفاع رفته است و حالت متناوب پیدا کرده است. از این نظر به طور قطعی نمی‌توان گفت از قله رد شدیم مگر اینکه کاهش آمار و مراجعات در سراشیبی خیلی واضحی قرار گیرد. همین که فعلا در روند افزایشی نیستیم با اینکه کاهش موارد چشمگیر نیست اما نشان می‌دهد اوضاع در حال نزدیکی به تحت کنترل درآمدن است.
او درباره علت طولانی شدن پیک پنجم کرونا، تصریح کرد: نوع جهشی که با آن درگیر پیک پنجم شدیم متفاوت بود. جهش دلتا واگیرداری شدیدتری دارد که این امر یکی از دلایل اصلی طولانی شدن پیک است. از طرفی جهش دلتا نشان داد خیلی از واکسن‌های ما نسبت به سویه‌های جدید ایمنی‌زایی کمتری دارد و این هم می‌تواند دلیل افزایش رخداد این پیک باشد.
وی با بیان اینکه بروز پیک ششم کرونا هم محتمل است، ادامه داد: همانطور که پیک‌های قبلی رخ داد پیک ششم هم محتمل است؛ اما زمان آن وابسته به رفتارهای ما است که چگونه پیشگیری کنیم یا سرعت واکسیناسیون ما به چه شکل باشد. ان شاءالله با بهبود رعایت‌ها و واکسیناسیون شاهد پیک‌های سنگین بیماری نباشیم و بتوانیم به راحتی آن را مدیریت کنیم.
کوهپایه‌زاده درباره صحبت‌هایی که پیرامون بازگشایی مدارس به میان می‌آید، بیان کرد: هنوز تصمیمات در این زمینه قطعی نیست و طبیعتا ستاد ملی مقابله با کرونا با نزدیکی به اول مهر نظر خود را اعلام می‌کند ولی به نظر می‌رسد ترکیبی از آموزش حضوری و غیر حضوری در پیش بگیریم؛ مگر اینکه خدایی نکرده شرایط خیلی سختی به لحاظ اپیدمی بیماری بویژه در سنین پایین رخ دهد که مجبور باشیم آموزش‌ها را مجازی پیش بریم.
او تاکید کرد: البته فراموش نکنیم کودکان علی‌رغم تذکرات ما نمی‌توانند پروتکل‌ها را کاملا به درستی رعایت کنند. می‌توان تعداد دانش‌آموزان در کلاس‌ها را کمتر کرد اما قطعا نمی‌شود خیلی فاصله‌گذاری ها را رعایت کرد؛ در نتیجه طبیعی است که خطراتی با بازگشایی مدارس وجود داشته باشد. اگر واکسیناسیون در سنین زیر ۱۸ سال برقرار شود طبیعتا با آرامش بیشتری می‌توانیم کلاس‌های آموزش حضوری را داشته باشیم.
وی درباره امکانات درمانی بیمارستانها نیز گفت: خوشبختانه اکنون مشکلی در تامین دارو و تجهیزات برای بیماران کرونایی نداریم فقط در برخی شهرستان‌های تهران برای تخت‌های بستری محدودیت‌هایی داریم.
کوهپایه زاده با تاکید بر لزوم افزایش سرعت واکسیناسیون، اظهار کرد: خوشبختانه بخش‌های جدیدی از واکسن به دستمان رسیده است و مجددا واکسیناسیون را پر قدرت ادامه می‌دهیم و سرعت واکسیناسیون را بالا خواهیم برد. اگر بتوانیم مراکزی را هم به شکل شبانه‌روزی برای این امر اختصاص می‌دهیم.
وی گفت: در روزهای ابتدایی هفته میزان تزریق واکسن کاهش یافته بود و مراکزی موقتا از مدار خارج شدند؛ اما مجددا کار تلقیح واکسن را با رسیدن پارت‌های جدید از سر گرفتیم. برای واکسیناتور هم از نیروهای بسیج، سپاه، ارتش و نیروهای داوطلب هلال احمر کمک می‌گیریم.
***
آغاز واکسیناسیون خانواده‌های مدافعان سلامت
جلیل کوهپایه‌زاده در واکنش به خبر کشف دپو داروهای رمدسیور در یک بیمارستان از سوی سازمان بازرسی کل کشور گفت: تا زمانی که نام بیمارستان مشخص نشود، نمی‌توانیم بگوییم به کدام دانشگاه علوم پزشکی مربوط است. بالاخره همه احتمالات می‌تواند وجود داشته باشد و برخی هم به دنبال سودجویی هستند. در دانشگاه ایران مراکز کاملا تحت کنترل هستند و مراکز تحت پوششمان هم توسط همکاران نظارت می‌شوند، اما به ما چنین گزارشی از زیرمجموعه‌هایمان داده نشده است.
او در ارتباط با برخی گفته‌ها مبنی بر اثربخشی کمتر سینوفارم در سنین بالای ۶۰ سال گفت: اطلاعات ما اینگونه نشان نمی‌دهد. اتفاقا درابتدای اینکه ویروس کرونا آمده بود، حدود ۸۰ درصد مرگ‌ها درسنین بالای ۶۰ سال رخ می‌داد، اما الان که به ویژه سنین بالای ۶۰ سال واکسینه شده‌اند، مرگ‌ومیر براثر کرونا در این سنین ۳۳ تا ۳۵ درصد افت کرده است. این نشان می‌دهد که واکسیناسیون در کاهش مرگ‌ومیر تاثیر گذاشته است. من چنین نتیجه‌گیری‌هایی را نمی‌توانم تایید کنم. نمی‌توان صرفا براساس تجربه یک نفر یا یک متخصص به نتیجه رسید و باید براساس مطالعات و ملاحظات علمی باشد. درباره این گفته اظهارنظری نمی‌کنم، به این دلیل که نمی‌دانم مستنداتشان چیست. اما تجربه ما در سطح استان تهران اطلاعاتی که ذکر کردم را نشان داده است.
کوهپایه‌زاده در ارتباط با احتمال بازگشایی مدارس در آبان ماه و همزمانی آن با پیش بینی‌ها از ورود لامبدا به ایران گفت: گفته می‌شود که ویروس لامبدا در کودکان امکان ابتلای بیشتری دارد. این سویه اگر در ایران هم به فراوانی برسد، طبیعتا ستاد ملی کرونا تصمیمات دیگری خواهد گرفت. اما صحبت‌هایی که فعلا مطرح شده و تا به حال نیز قطعی نشده است، دال بر این است که مدارس بتوانند به شکلی کارشان را شروع کنند که آموزش بیش از این آسیب نبیند.
او در ارتباط با لزوم مطالعه بر سویه‌های جدید احتمالی کرونا در ایران و اثربخشی واکسن بر آن‌ها گفت: این کار هم در سطح ملی و هم در سطح بین المللی درحال انجام است. مقالاتی در خارج از ایران داشته‌ایم و می‌دانم که چند مجموعه هم در ایران در حال کار کردن برروی این قضیه هستند. هرجا که گردش ویروس بالا برود جهش هم وجود دارد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران در پاسخ به برخی انتقادات درباره نحوه اولویت‌بندی گروه‌ها برای واکسیناسیون گفت: این اولویت‌ها همه براساس نتایج کمیته علمی ستاد ملی کروناست و براساس اطلاعاتی است که در سطح بین‌المللی وجود دارد. قطعا ما کشور اول در زمینه واکسیناسیون نیستیم و کشورهای دیگری به میزان بالا واکسیناسیون را انجام داده اند. کمیته علمی در حال بررسی تجربه آنان است. برداشت من این است اولویت‌بندی سنی اتفاق خوبی است واکسیناسیون برخی از این گروه‌ها هم واجب و هم نیاز است، اما برخی از آنان ممکن است به دلیل اصرارهایی که گروه‌های خاص می‌کنند، مدنظر قرار بگیرند.
او در ادامه گفت: اما فکر می‌کنم چندان نباید این به این موضوعات پرداخت و به هرحال کل کشور باید به سرعت واکسن بزنند. هنوز تمام خانواده گروه سلامت که ما باشیم، واکسن نگرفته‌اند. واکسیناسیون خانواده گروه سلامت بسیار واجب است، به این علت که دائما در معرض آلودگی هستند. بسیاری از این افراد نتوانسته‌اند کنار خانواده‌شان باشند و پس از اینکه از بیمارستان می‌آیند تا چندروز ممکن است قرنطینگی داشته باشند که وضعیت سختی است. به تازگی می‌خواهیم واکسیناسیون خانواده‌های گروه کادر سلامت را شروع کنیم. من نمی‌توانم راجع به اینکه گفته می‌شود، به صورت موردی برای برخی گروه‌ها واکسیناسیون صورت نگرفته چندان اظهار نظر کنم، اما ما در دانشگاه‌ها از طریق پروتکلی که در وزارت بهداشت تعریف شده است واکسن را تزریق می‌کنیم و نه چیز دیگری.
کوهپایه زاده درارتباط با برخی گفته‌ها مبنی بر موثرنبودن محدودیت‌های تردد شبانه گفت: من معتقدم که این طرح بی‌تاثیر نیست، اما به هرحال منع تردد شبانه به شکلی که الان رعایت می‌شود نتیجه بخش نیست.
او درارتباط با مساله کمبود دارو گفت: ما در دانشگاه علوم پزشکی ایران هم از نظر دارو و هم از نظر سرم هیچ مشکلی نداریم. فقط مساله برخی داروهای بیولوژیک مانند «آکتمرا» هست که بیمه هم باید از آن حمایت کند و در صورت حمایت بیمه، پرداخت مردم از جیب هم برای این بیماری کمتر می‌شود.
