وضعيت تاسف‌بار اهالي تئاتر در دوران كرونا

كرونا به شدت به عرصه هنر خصوصا تئاتر ضربه وارد كرده و اين روزها شاهد آن هستيم كه بسياري از اهالي تئاتر اصلا اوضاع خوبي به لحاظ مالي ندارند و متاسفانه اخبار عجيب و نگران‌كننده‌اي درباره آنها مي‌شنويم كه اصلا خوشايند نيست. يكي از اين موارد به صحبت‌هاي جواد مولانيا، بازيگر و كارگردان تئاتر برمي‌گردد كه مدعي است اين روزها برخي از اهالي تئاتر به كارهايي چون مسافركشي، فروشندگي و كار در كافه مي‌پردازند كه در ميان آنها چهره‌هاي شاخصي هم ديده مي‌شود!
جواد مولانیا روز گذشته در گفتگويي پیرامون فعالیت‌های اخیر خود گفت: چند مدتی کم‌کار بودم و پیش از آن هم در تئاتر فعالیت داشتم. مدتی است در شبکه چهار صدا و سیما فعالیت دارم و سال گذشته ۳ شب در هفته برنامه زنده و با موضوع هنر با نام شب‌های هنر اجرا می‌کردم که بیننده‌های فرهیخته، فرهنگی و هنرمندی هم داشت. برنامه شب‌های هنر، یک شب راجع به موسیقی، یک شب راجع به هنر‌های تجسمی و یک شب هم راجع به سینما و تئاتر و کتاب بود. آن برنامه تمام شد و برنامه جدیدی را که به حواشی و متن اتفاقات سینما، تئاتر و هنر‌های تجسمی می‌پردازد را آغاز کرده‌ایم. این برنامه مطالبه‌گر، جدی و پرسش‌گر است. کمی هم جنبه تند و تیز نقد و شوخی چاشنی برنامه است. اکنون در هم سریال شرق بهشت، به کارگردانی محمدحسین غضنفری بازی می‌کنم.
اين کارگردان تئاتر كه چندي پيش نمایش موفق آمادئوس را روي صحنه داشت، پیرامون فعالیت خود در عرصه تئاتر توضیح داد: در حال حاضر مشغول تمرین تئاتری هستم که اگر شرایط مهیا باشد اواخر مهرماه روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو می‌رود. متاسفانه تئاتر شرایط اسفباری دارد از این جهت که هنوز متولی تئاتر در پی دگرگونی مسئولین و مدیران حوزه نمایش مشخص نیست. هنوز بلاتکلیفی سالن‌های نمایش ادامه دارد و معلوم نیست با باز شدن کی بسته می‌شوند. بازیگران تئاتر که تنها همین کار را دارند از زمان شیوع کرونا در شرایط بدی زیست می‌کنند. خیلی از بازیگران شریف به کارهایی، چون مسافرکشی، فروشندگی، کار در کافه و… روی آورده‌اند. حتی نویسندگانی که چندین کتاب معتبر هم نوشته‌اند به اجبار به این کار‌ها روی آورده‌اند. بازیگران، نویسندگان و… تنها تخصص‌شان تئاتر است و با تعطیلی‌ها و عدم حمایت مجبور هستند به کار‌هایی روی بیاورند تا نیاز‌های اولیه آنها برای گذران زندگی تامین شود. بزرگترین انتظاری که از مدیران فرهنگی جدید دارم و فکر می‌کنم این انتظار نجات‌دهنده است این است که شخصی که متولی کار می‌شود آگاهی و شناخت لازم و کافی از عرصه نمایش داشته باشد. این شخص باید بداند تئاتر چطور به‌وجود می‌آید و فرآیند تولید تئاتر چگونه است. تا زمانی که مدیر فرهنگی این موضوع را نداند و تئاتر ندیده باشد، نمی‌تواند برای حل مشکلات گامی بردارد و نظر درستی بدهد.
اين بازیگر جوان و شاخص با تاکید بر ضرورت شناخت مدیر فرهنگی از تئاتر عنوان کرد: ما شخصیت‌های زیادی داریم که به اندازه کافی شناخت بالا و دید بسیار درستی نسبت به تئاتر دارند، تحصیلات‌شان در این زمینه است و باتجربه‌اند. از این پتانسیل بالا باید برای رفع مشکلات ریز و درشتی که گریبان هنرمندان عرصه نمایش را گرفته استفاده کرد. متاسفانه این بزرگ‌ترین مشکل ما است که برخی مدیران فرهنگی نه تئاتر می‌روند و نه تحصیلات مرتبطی دارند و نه شناختی از این عرصه دارند. بسیاری از مدیران فرهنگی فکر می‌کنند تئاتر تفنن است و بچه‌ها کار اصلی دیگری دارند و برای سرگرمی دور هم جمع می‌شوند و نمایشی اجرا می‌کنند. به همین دلیل با کوچکترین اتفاقی دستور به بستن درب‌های سالن‌های نمایش می‌دهند. هیچ درکی از این موضوع وجود ندارد که سالن‌های تئاتر تعدادی خدمات، افراد فنی و مهندس، نورپرداز، روابط عمومی، مدیر، کافه، صندوق‌دار و… دارد و حداقل ۲۰ نفر از این راه ارتزاق می‌کنند. با بسته شدن سالن‌های نمایش ۲۰ نفر در یک سالن که تعدادی متاهل هستند و زن و بچه دارند، از کار بیکار می‌شوند و هیچ راهی برای زندگی کردن هم ندارند.
جواد مولانیا در پايان صحبت‌هايش درباره وضعيت گروه‌هاي نمايش صحبت كرد و گفت: وضعیت گروه‌های نمایشی غم‌انگیز است. امیدوارم مدیران فرهنگی در کنار خود از افراد باتجربه در این عرصه به عنوان مشاور بهره ببرند. نجات هنر‌های نمایشی ضرورتی انکارنشدنی است که تنها با عزم و اراده مدیران آشنا به این عرصه قابل حل است.