وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به وضعیت فعلی کرونا و واکسیناسیون آن در کشور، درباره سایر اهداف خود نظام سلامت توضیحاتی ارائه کرد.
دکتر بهرام عیناللهی گفت: کرونا یک بیماری بسیار پیچیده است و با توجه به تغییر و تحول ویروس باید آماده باشیم و وضعیت را رصد کنیم. خوشبختانه در کشور ما با واکسیناسیون بالا در دو ماه اخیر توانستیم دفاع بدن مردم را در برابر ویروس بالا ببریم. متاسفانه در مرداد ماه روزانه بالای ۷۰۰ نفر مرگ و حدود ۸۰۰۰ بستری در آی سییو و حدود ۵۰ هزار مبتلا داشتیم و تمام تختهای بیمارستانی پر بودند. میزان واکسیناسیون تا مرداد ماه حدود ۵ میلیون دُز بود. امروزه یکی از راههای مهم مقابله با بیماری، واکسیناسیون است. ویروس در محیط وجود دارد و تزریق واکسن ضروری است.
وی ادامه داد: کرونا از کشوری به کشور دیگر میرود و در محیط وجود دارد که تنها راه مهم، افزایش دفاع بدن است. ما در مجلس هم به نمایندگان ملت گفتیم که تلاش میکنیم هرگونه که ممکن باشد با کرونا مقابله کنیم و قول دادیم تا دهه فجر، واکسیناسیون را کامل کنیم. کار شبانه روزی انجام شد و ریاست جمهوری و سایر همکاران، بانک مرکزی ، هلال احمر و… کار مهمی انجام دادند و حجم زیادی از واکسن وارد کشور شد.
او درباره علت عدم دسترسی به واکسن در نیمه ابتدایی سال و دسترسی بالا به واکسن پس از شهریور، اظهار کرد: از گذشته بیاطلاع هستم ولی از وقتی مسئولیت به عهده گرفتم تلاش همگانی انجام شد. البته در هفته اول قبول مسئولیت خیلی واکسن نداشتیم ولی پس از آن با تلاش همگی بهویژه رئیس جمهور حجم زیادی از واکسن وارد شد. البته بحث انجام واکسیناسیون نیز اهمیت بالایی دارد. اگر قرار بود با امکاناتی که خود وزارت بهداشت داشت واکسیناسیون انجام دهیم کار سخت بود. میدانید که امروز ما در حال رسیدن به مرز ۸۰ میلیون هستیم. یعنی در عرض دو ماه و نیم ۷۵ میلیون دوز واکسن تزریق شده است. اگر با شرایط معمول میخواستیم کار کنیم حداقل یکسال طول میکشید ولی با کمک گرفتن از مردم حجم بالای واکسن در حسینیهها، مساجد، مصلیها و… با کمک مردم واکسن تزریق شد و در برخی مراکز تنها یک یا دو رابط از سمت ما حضور داشتند و این نشان دهنده ارزش حضور مردم ما در صحنه است.
او تاکید کرد: واکسیناسیون در حجم بالایی انجام شد و ما با اینکه در یک وضعیت بحرانی بودیم اما امروز میزان مرگ و میرمان به ۱۲۴ نفر رسید. پیش از تصدی بر سمت وزارت، رئیس بیمارستان لبافینژاد بودم و مرگ و میر مردم را از نزدیک میدیدم و این واقعا دلخراش است. خوشبختانه میزان بیماران و بستری کاهش یافته است. البته باید برای موج ششم آماده باشیم. این موج در خیلی از کشورها آمده است اما نکته موثر برای ما انجام واکسیناسیون و رعایت پروتکلها است. از مردمی که واکسن زدند ممنون هستم. ما نزدیک ۲۰ هزار عضو هیأت علمی در دانشگاهها داریم و دغدغه ما سلامت مردم است. امروز ۷۶ درصد مردم یک دوز و ۴۰ درصد دو دوز واکسن زدهاند و به سرعت در حال پیش روی است. عزیزانی هم که هنوز واکسن نزدهاند لطفا اقدام کنند. من در واکسیناسیون کودکان نوه ۱۲ ساله خود را برای تزریق واکسن بردم که نشان دهم همه مردم مانند نوهام برایم عزیز هستند.
وی افزود: ویروس در دنیا در حجم زیادی در حال گردش است و میتواند تغییرات ژنتیکی هم داشته باشد و تنها کار ما ایمن کردن بدن خودمان است. راه ورود ویروس از طریق تنفس است و باید پروتکلها را رعایت کنیم. طبق بررسی انجام شده تعداد مهمی از بیمارانی که در چند ماه اخیر فوت کردند کسانی بودند که واکسن نزده بودند. قبل از واکسیناسیون در کادر درمان حدود ۲۰۴ نفر از عزیزان ما شهید سلامت شدند اما امسال که ویروس تهاجمیتر شد و بیماران هم بیشتر شده بودند ولی ما به اندازه انگشتان یک دست هم شهید سلامت از کادر درمان نداشتیم و این نشان دهنده تاثیر بسزای واکسن است و تصمیم داریم دوز سوم را هم برای کادر سلامت تزریق کنیم. البته افراد پر ریسک و کسانی که مسن بودند مدت زمان زیادی از تزریق دوز دومشان گذشته است هم میتوانند دوز سوم را دریافت کنند.
او با اشاره به اینکه از ابتدای شروع کرونا ما به صورت مداوم با محدودیتها سر و کار داشتیم، تصریح کرد: قصد داریم با انجام واکسیناسیون محدودیتها را حذف کنیم. الان خروج و ورود از و به کشور باید حتماً با واکسیناسیون کنترل و بررسی میشود و امروز تاکید ما بر کارت واکسیناسیون است. ویروس از خارج وارد کشور میشود و توریست و مسافر باید کارت واکسیناسیون داشته باشد.
او ادامه داد: در شرایط فعلی عادی انگاری بسیار خطرناک است، زیرا هنوز به هدف نهایی مواجهه با کرونا نرسیدهایم و تنها ۴۰ درصد افراد ۲ دز کامل واکسن را دریافت کردهاند بنابراین باید تا رسیدن به هدف اصلی، صبوری و مداومت بر شیوهنامههای بهداشتی را ادامه دهیم.
عیناللهی گفت: نظر ما در مورد بازگشایی مدارس این است که آموزش و پرورش تنها در صورت تزریق بالای ۷۰ درصد ۲ دز کامل واکسن به دانش آموزان، میتواند تصمیمی برای بازگشایی مدارس داشته باشد که این هدف تا اواخر آبان عملی خواهد شد. البته باید به این نکته توجه داشت که میزان مرگ و میر در کودکان بر اثر کرونا بسیار کم است، اما خطر ناقل بودن کودکان و در نتیجه مبتلا کردن خانواده هایشان را باید مد نظر داشت. بازگشایی مدارس باید با واکسیناسیون باشد.
او درباره مشکلات موجود در حوزه سلامت بهویژه موضوع کمبود نیرو، بیان کرد: هفته پیش حدود ۴۰ هزار مجوز برای ورود و جذب کادر درمان صادر شد، اما همچنان با مسائلی مثل کمبود بودجه مواجه هستیم، در وضعیت کنونی هم در شرایطی به سر میبریم که به دلیل بهبود شرایط کشور کادر درمان امکان استراحت بیشتری دارند، اما منکر کمبود نیروی کادر درمانی نیستیم. الان مراکز در آمادهباش کامل هستند و به دانشگاهها هم گفتهایم برای رفع مشکلات اقدام کنند.
وی افزود: با تشکیل وزارت بهداشت با افزایش نیروهای پزشکی مواجه شدیم و به دلیل تمرکز بر کیفیت آموزش از سال ۱۳۶۴ به بعد کلاسهای درس از ۵۰۰ نفر به ۱۰۰ نفر کاهش پیدا کرد و تمرکز بر کیفیت تدریس مورد توجه قرار گرفت. چون پزشکی کار مهارتی و عملی زیادی دارد که بسیار مهم است. اکنون با رشدی منطقی در تربیت نیروی پزشکی مواجه هستیم. برنامهای برای این کار نوشته شده است و هر جا لازم بود میتوانیم کم و زیادش کنیم. مشکل ما نیروی انسانی نیست، الان تعداد زیادی نیروی پرستار وجود دارد که به دلیل مسائل مالی امکان استخدام آنها وجود ندارد. مشکل فقط تربیت نیرو نیست بلکه مشکل آدمهای بیکار هستند. بیکاری در تمام رشتهها یکی از مشکلات رایج کشور ما بوده و یکی از اصلیترین دلایل آن مسائل مالی و کمبود بودجه است.
او ضمن مقدم دانستن امر بهداشت بر درمان، تاکید کرد: یکی از راه حلهای اساسی مشکل مردم، در عرصه بهداشت است که بیماران به درستی شناسایی شوند و درمانهای اولیه به موقع برای آنها صورت گیرد. نظام ارجاع، پزشکی خانواده و پرونده الکترونیک ۳ اصل مهم برای رفع مشکلات بیماران در عرصه بهداشت و درمان است که باید در کنار هم عملیاتی شوند. وقتی فرد بیمار میشود باید فقط دغدغه درمان داشته باشد و نه دغدغه مخارج درمانی. ما این مسائل را در دستور کار خود داریم و امیدواریم همانطور که در مسئله واکسیناسیون موفق بودیم در این حوزه نیز موفق باشیم. در مورد پرونده الکترونیک نیز زیرساخت مناسبی در وزارت بهداشت ایجاد شده است.
وی یکی از کارهای خوبی که در وزارت بهداشت انجام شده را، مشخص شدن شناسه دارو در سامانه تیتک دانست و تصریح کرد: ما نیز این مسیر را ادامه خواهیم داد، اما یکی از مشکلات مملکت ما، مصرف بیرویه دارو است. متوسط نسخهای که باید در جهان تجویز شود یک و نیم دارو است، اما در کشور ما این عدد سه قلم دارو است؛ متأسفانه مردم ما معتقدند بیماری فقط با دارو درمان میشود درحالی که این فرهنگ باید در بین مردم ما کمرنگ شود که از پزشکان خود توقع تجویز دارو نداشته باشند. دارو تیغ دو لبه است و علاوه بر ایجاد سلامتی میتواند عوارض خطرناکی نیز داشته باشد.
وزیر بهداشت ادامه داد: در پزشکی نوین روشهای غیردارویی در حال افزایش است. دومین تجارت دنیا بعد از نفت، دارو است. این در حالی لست که روشهایی مثل سلول درمانی و ژنتراپی میتوانند بدون نیاز به دارو، بیماریهای افراد را برطرف کنند. اما خیلی ها به دنبال دارو هستند. از طرفی افراد باید توجه داشته باشند که با اصلاح سبک زندگی و کاهش مصرف قند، نمک، شکر، غذای چرب، افزایش تحرک و… با توجه به رژیم غذایی مناسب میتوانند از ابتلا به بیماریهای خطرناک و پرهزینهای مثل دیابت، چاقی و فشار خون جلوگیری کنند و در نتیجه مصرف دارو را به حداقل ممکن برسانند. در سلامت یک جامعه، وزارت بهداشت فقط یک وجه کار است و باید سایر عوامل مداخلهگر نیز مورد بررسی و اصلاح قرار گیرند. به طور مثال روغن مصرفی و مواد غذایی مردم باید در سالمترین حالت ممکن مصرف شوند که این موارد با آگاه کردن مردم به عهده رسانهها است.
