محمد حسين‌زاده
سريال نارگيل، به عنوان اولين سريال ژانر كودك در شبكه نمايش خانگي اين روزها به شدت موردتوجه خانواده‌ها قرار گرفته است و اين نشان مي‌دهد كه خانواده‌ها هم سعي مي‌كنند براي كودكان خود از پلتفرم‌هاي آنلاين استفاده كنند. حسین رفیعی بازیگر و مجری شناخته‌شده‌ای است. او سابقه زيادي در تولیدات مربوط به کودکان و نوجوانان دارد. وقتی با او گپ می‌زنی متوجه می‌شوی که در این حوزه هم تحصیلات دارد و هم دغدغه. رفیعی در سریال نارگیل ایفاگر نقش بابک راستگو است که از یک‌سو چالش‌هایی با پدرش دارد و از سوی دیگر به واسطه ماجراهایی، تبدیل به دغدغه ۳ فرزند نوجوانش می‌شود تا او را از طلسم جادوگر رها کنند. به بهانه پخش سريال نارگیل از فیلیمو که آقای راستگو نقش پررنگی هم در آن دارد، با حسین رفیعی گفتگويي کرده‌ايم که در ادامه می‌خوانید…
سریال نارگیل یکی از معدود سریال‌های ویژه کودکان و نوجوانان در شبکه نمایش خانگی است، چرا نارگیل را انتخاب کردید؟
*همین اول باید از سازندگان این سریال تشکر کنم. از آقای عامریان به‌عنوان سرمایه‌گذار، تهیه‌کننده و کارگردان و همچنین حمزه صالحی در مقام کارگردان که در این آشفته‌بازار محصولات نمایشی، این شجاعت را داشته‌اند تا سراغ کار کودک و نوجوان بروند. این تصمیم علاوه بر جسارت و شجاعت، نشان از یک دغدغه‌مندی دارد. رشته تخصصی من سال‌هاست که آموزش هنر برای کودکان است و همواره گفته‌ام که در سینما، تلویزیون، تئاتر و شبکه نمایش خانگی آن‌هایی که در حوزه کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند، موفق‌تر خواهند بود چرا که می‌توانند مخاطبانی را جذب خود کنند که سال‌های طولانی‌تری آن‌ها را همراهی می‌کنند. ما در سال‌های قبل‌تر هم فیلم‌های موفقی مانند کلاه قرمزی و مدرسه موش‌ها را داشته‌ایم اما در سال‌های اخیر گویی سرمایه‌گذاران کمتر اهل ریسک در این حوزه هستند. شاید هم تیم مناسبی برای سرمایه‌گذاری پیدا نمی‌کنند. در این شرایط سریال «نارگیل» یک اثر فکر شده و مجموعه‌ای یکدست است که آقای عامریان با نگاهی حرفه‌ای و حتی سینمایی به آن پرداخت. نسخه سینمایی این اثر هم ساخته‌شده که هنوز به اکران نرسیده اما در همین نسخه سریالی هم کارها باری به هر جهت نبود و همه‌چیز کاملا حساب‌شده پیش رفته است. نگاهم به این مجموعه نگاه مثبتی بود و خودم هم با انرژی بسیار مثبتی در این مجموعه حضور داشتم. همه در این پروژه با نگاه کودکانه انرژی گذاشتند.
-از این منظر فکر می‌کنید نارگیل به فضای ذهنی کودک و نوجوان امروز که سختگیرتر هم شده، نزدیک است؟
*اجازه دهید به نکته‌ای اشاره کنم. اشکالی که وجود دارد این است که معمولا در فرآیند تولید محصولات فرهنگی، ما افرادی را داریم که با سلیقه، تحصیلات و نوع تفکر خودشان برای جامعه‌ای به وسعت ایران تصمیم می‌گیرند. ایران کشوری پهناور با گویش‌ها، زبان‌ها و اقلیم‌های مختلف است. شما نمی‌توانید بگویید در این شرایط کودک امروز چه ویژگی‌های مشخصی دارد. کودک، فقط کودک تهران‌نشین نیست.
-به تعبیری سلیقه کودکان و نوجوانان را یکدست نمی‌دانید و البته اين در همه‌جاي دنيا هم وجود دارد…
*بله دقیقا. سوال من این است، زمانی که آقای چاپلین فیلم‌های خود را می‌ساخت، آیا به مخاطب امروز فکر می‌کرد؟ شما همین امروز هم اگر فیلم‌های چاپلین را روی پرده سینما اکران کنید، مطمئن باشید به‌صورت معمول مخاطب امروز از آن استقبال می‌کند. در سینمای کودک هم مطمئن باشید اگر امروز فیلم «کلاه قرمزی» و یا «مدرسه موش‌ها» اکران شود، مخاطب به تماشای آن می‌رود. می‌دانید چرا؟ چون در زمان ساخت این آثار به این فکر نکرده‌اند که مخاطب کودک و نوجوان آن روز چگونه فکر می‌کرده است. به همین دلیل خیلی از تولیدات ۲۰ سال پیش ما، اگر مجدد پخش شوند، باز هم مخاطب خواهند داشت. فکر می‌کنم برای کار کردن درباره کودکان و ورود به دنیای کودکان، ابتدا باید کودک شویم. بچه‌هایی که درباره‌شان صحبت می‌کنیم، چارچوب‌ها و قواعدی که ما مدنظر می‌گیریم در دنیای کودکانه خود ندارند. در دنیای آن‌ها محبت، عشق، دوستی و حتی دعوا، مهمان چند ساعت است و هیچ‌کس بابت هیچ‌چیز کدورت به دل نمی‌گیرد. در دنیای بچه‌ها، قهرما‌ن‌ها قهرمان‌هایی واقعی هستند و دشمنانشان به‌گونه‌ای نیستند که از آن‌ها بترسند. نارگیل این قرابت را با دنیای بچه‌ها دارد. آقای حمزه صالحی سال‌هاست در حوزه کودک و نوجوان می‌نویسد و در کارهای مختلف در این سال‌ها با او همکار بوده‌ام. جلسات خیلی زیادی در گروه‌های کودک و نوجوان داشته و با روان‌شناسی کودکان آشناست. با این نگاه مجموعه نارگیل خیلی یکدست جمع شده بود و تیمی که پای کار بودند براساس معیار تأثیر بر فروش یا عدم فروش انتخاب نشدند. همه سر جای خود هستند و کار خود را انجام داده‌اند. فکر می‌کنم در سال‌های اخیر نارگیل یکی از کارهایی است که نگاهی درستی به دنیای کودکان داشته است.
-یکی از ویژگی‌های نارگیل کاراکترهای عروسکی آن است. این ویژگی مشترک بسیاری از آثار ماندگار کودک و نوجوان است. درباره ارتباط خود با این ۳ عروسک بگویید؟
*من پیش از این هم تجربه کار با عروسک‌ها را داشته‌ام. خیلی از بازیگران و حتی مجریانی که در کنار عروسک‌ها کار می‌کنند می‌دانند که کار کردن با عروسک‌ها بسیار سخت است. شما باید ابتدا عروسک را یک موجود زنده فرض کنی تا در کنارش بتوانی حضور موفقی داشته باشی. پیمان فاطمی عروسک‌گردان سریال نارگیل هم سال‌ها در این حوزه تجربه داشته و شخصا پیش از این در شبکه قرآن مجموعه‌ای را کارگردانی می‌کردم که پیمان فاطمی عروسک‌گردانی آن کار را بر عهده داشت. در این کار هم آنقدر همه‌چیز درست بود که همه بازیگران حضور این عروسک‌ها را پذیرفته بودند.
-با صداپیشه‌های حرفه‌ای و درجه یکی که حتما در کیفیت نتیجه خیلی تأثیر داشته‌اند…
*بله. شاید جالب باشد بدانید ما با صداپیشه‌هایی با عروسک‌ها سر صحنه بازی می‌کردیم که صداپیشه‌های اصلی نبودند و بعدها این صداها دوبله شدند. درمجموع کار در فضای خیلی خوبی پیش رفت و آقای عامریان به‌رغم شرایط کرونایی، وضعیت خوبی را برای گروه فراهم کرده بودند. بچه‌ها همه امنیت خاطر داشتند و هرچند روز یک‌بار همه تست می‌شدند تا نگرانی‌ای وجود نداشته باشد، خوشبختانه هم در طول کار هیچ‌کس آسیب ندید. به‌خصوص که ما بازیگران نوجوانی هم داشتیم که خانواده‌هایشان نگرانی‌هایی داشتند اما همه‌چیز به خوبی پیش رفت.
-در سریال نارگيل شما ایفاگر نقش بابک هستید که همزمان هم پدر است و هم پسر… کمی درباره جایگاه این نقش در کارنامه خود بگویید؟
*سال ۷۲ که وارد تلویزیون شدم یک جوان ۲۴ ساله بودم و نقش‌هایی بازی می‌کردم که غالبا بچه بودند. بعدها در مجموعه نیم‌رخ، هم همین نقش پسربچه‌ها را بازی کردم. سال‌ها نقش بچه‌ها را داشتم اما بعد از گذشت این همه سال، امروز به سنی رسیده‌ام که در چند سال اخیر، همواره نقش پدر را ایفا کرده‌ام! این اواخر در مجموعه‌ای به نام محرمانه در شبکه ۳ نقش پدر داشتم و خودم احساس می‌کنم این یک پوست‌اندازی در کارنامه هنری‌ام محسوب می‌شود. انگار جای تازه‌ای را دارم پیدا می‌کنم. کمی آرام‌تر هستم و کمتر فضاهای طنز را تجربه می‌کنم. کمی جدی‌تر شده‌ام و این‌ها نشانه‌های همان پوست‌اندازی است که شاید در کارهای بعدی کاراکتر تازه‌ای را برای من ایجاد کند. در این سریال پدر ۳ بچه هستم و همسرم هم باردار است. همزمان نقش پسر آقای مهدی فقیه را هم دارم که حضور در کنار ایشان در این مجموعه برایم افتخار بود. سرنوشت این کاراکتر در داستان گره خوبی به وجود آورده که فکر می‌کنم بچه‌ها باید ببینند و این‌گونه نیست که با دیدن چند قسمت ابتدایی بدانند قرار است چه اتفاق‌هایی در ادامه رخ دهد.
-چه توصیه‌ای به مخاطبان بالقوه نارگیل که با پیشنهاد شما می‌خواهند به تماشای این سریال بنشینند دارید؟
*ابتدا باید از مجموعه فیلیمو و همه کسانی که از تولیداتی از این دست حمایت می‌کنند تشکر کنم. از آنجایی که خودم دغدغه دارم در حوزه محصولات ویژه کودک و نوجوان، همواره به خانواده‌ها گفته‌ام که همان‌طور که در زمینه کالری خورد و خوراک بچه‌های‌تان وسواس دارید، در حوزه محصولات فرهنگی هم باید این‌گونه باشد. خواهش می‌کنم پیش از آنکه هر فیلمی را برای خانواده و بچه‌ها انتخاب کنید و به تماشای آن بنشینید، به انتخاب خود فکر کنید. ما باید به این نتیجه برسیم که دیدن برخی سریال‌های امروز برای برخی گروه‌های سنی مناسب نیست و نباید این‌گونه باشد که وقتی روی محصولی محدودیت سنی ۱۸ سال درج می‌شود، با تاسف همه خانواده به تماشای آن بنشینند. متاسفانه در برخی محصولات این درج رده‌بندی سنی تبدیل به ابزار تبلیغاتی هم شده است! محتوای برخی از این آثار واقعا می‌تواند منجر به آسیب‌هایی در آینده بچه‌ها شود. در این شرایط وقتی گروهی مانند فیلیمو کارهای ویژه کودکان تولید می‌کند، نشان از یک دغدغه دارد. اگر آینده بچه‌های‌مان برای‌مان مهم است، باید به انتخاب فیلم‌ها و سریال‌هایی که قرار است به تماشای آن بنشینند بیشتر اهمیت دهیم.
