رایزنی درباره آینده صنعت چاپ و نشر، یکی از مهمترین بخش‌های پنجمین روز از سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران بود.
رونمایی از کتاب های جدید و رایزنی درباره آینده صنعت نشر و چاپ کشور، بخش مهمی از جلسات جنبی نمایشگاه کتاب در روز پنجم بود.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در حاشیه حضور در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران از غرفه قطر بازدید و با مهمانان قطری گفتگو کرد.
هومان حسن‌پور، با میهمان ویژه این دوره از نمایشگاه درباره تفاوت و نحوه فعالیت حوزه نشر در قطر گفتگو کرد.
وی در این دیدار از نحوه دریافت مجوز ناشران قطری، تعداد انتشارات فعال در این کشور، تیراژ سالانه هر انتشارات، انواع نشرها و حق کپی‌رایت در کشور قطر از میهمانان وزارت فرهنگ و ارشاد قطری پرسید.
جاسم ابوالعینین رئیس نمایشگاه کتاب بین‌المللی قطر نیز در پاسخ به سوالات حسن‌پور گفت: مجموع ناشران و توزیع‌کنندگان قطری به ۱۵ عدد می‌رسد که در خلال حضورمان در نمایشگاه بین‌المللی تهران نشر دارنبجه ناشر تخصصی کودک و نوجوان نیز حضور دارد. همچنین ناشران بزرگ قطری سالانه ۳۰۰ عنوان کتاب چاپ می‌کنند. البته تیراژ این عناوین بستگی به تعداد عرضه آن‌ها در بازار دارد و متناسب با تقاضای بازار چاپ می‌شود.
رئیس نمایشگاه بین‌المللی دوحه افزود: اتحادیه ناشران قطری عمری ۵ ساله دارد و مدافع حقوق ناشران است و سعی دارد بازار نشر قطر را بهبود ببخشد.
وی همچنین درباره حق کپی رایت و نحوه دریافت مجوز چاپ کتاب توسط ناشران قطری عنوان کرد: اداره کپی‌رایت ما، سازمانی جدا از وزارت فرهنگ است، اما دریافت مجوز چاپ کتاب توسط وزارت فرهنگ ما صورت می‌گیرد.
در پایان رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به میهمانان قطری پیشنهاد تبادل و انتقال تجربه برای بهبود فعالیت اتحادیه ناشران این کشور را داد.
همزمان با پنجمین روز از سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یک شنبه (بیست و پنجم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱) ، محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی با حضور در نمایشگاه کتاب از بخش‌های مختلف و روند برگزاری این رویداد فرهنگی بازدید کرد.
وی از غرفه انتشارات سوره مهر، امیرکبیر، صاد، بین‌الملل و بخش ناشران کودک و نوجوان بازدید کرد.
دادمان در سخنانی با تشکر از ستاد اجرایی نمایشگاه کتاب، از زحمات واحد خبر این ستاد تقدیر کرده و به تدوام این رویداد فرهنگی نیز ابراز امیدواری کرد.
خاطرات خواهر امام موسی‌صدر در «به رنگ صبر»
این کتاب، خاطرات فاطمه صدر، خواهر امام موسی‌صدر و همسر سیدمحمدباقر صدر است که تا سن ۱۸ سالگی در قم و ایران کرده و زندگی و هیچ تصوری از عراق و زندگی در عراق نداشته است.
فاطمه نقوی نویسنده کتاب «به رنگ صبر» در غرفه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران واقع در نمایشگاه کتاب حضور یافته و حجت الاسلام سجاد فخرزاده و حسین جودوی منتقد و داوران جایزه تاریخ انقلاب اسلامی به نقد و بررسی این کتاب پرداختند.
در ابتدای نشست، نقوی نویسنده کتاب درباره چگونگی تالیف این اثر توضیح داد و گفت: موسسه امام موسی صدر مدت‌ها تصمیم به ثبت و ضبط خاطرات فاطمه صدر داشت اما به دلیل عدم اطمینان ایشان در چگونگی نوشتن خاطرات و چاپ آن، تمایلی به مصاحبه نداشتند. به مرور و با صحبت‌هایی که شد ایشان حاضر به مصاحبه شدند. این کتاب، خاطرات فاطمه صدر خواهر امام موسی‌صدر و همسر سیدمحمدباقر صدر است که تا سن ۱۸ سالگی در قم و ایران زندگی کرده و هیچ تصوری از عراق و زندگی در عراق نداشت.
وی در ادامه تصریح کرد: در ابتدا تصمیم داشتیم قالب کتاب به صورت داستانی نوشته شود، اما در نهایت به این نتیجه رسیدیم که برای ثبت در تاریخ بهتر است، با همان زبان و مدل صحبت خودشان، سخنانشان را ثبت و به صورت گفت‌وگوی شفاهی نوشته شود. همچنین ظرائف زندگی یک خانم را که در ایران رشد کرده، اما پس از ازدواج به عراق رفته و آنجا با سختی‌های فراوانی روبرو بوده را از زبان خود او برای مخاطبان نشان دهیم.
نقوی با اشاره به ریز جزییاتی که در کتاب حتی درباره خوراک و پوشاک نوشته شده، گفت: شاید گمان کنیم این نکات ریز، خیلی هم مهم نیست اما برای دختری که قرار است حتی زبان صحبت کردنش هم تغییر کند آن هم در سال‌های دور، این نکات قابل اهمیت خواهد بود.
وی گفت: اولین مصاحبه‌ها از سال ۹۵ شروع و مصاحبه‌های تلفنی و حضوری در عراق هم صورت گرفت، چون ایشان مدت کمی در ایران می‌ماندند. این مصاحبه‌ها ادامه داشته و قرار است به فصل آخر کتاب اضافه و کتاب ویرایش شود.
نقوی افزود: این کتاب مستقل است و نیازی به خواندن کتاب خاصی نیست، شاید کتاب «هفت روایت خصوصی» خانم جعفریان مفید باشد اما این کتاب مستقل و می‌تواند به عنوان مرجعی برای شناخت خانواده صدر در نظر گرفته شود.
در ادامه نشست حجت الاسلام سعید فخرزاد از داوران جایزه تاریخ اسلامی با اشاره به ویژه بودن این کتاب گفت: این کتاب از این جهت که درباره همسر یک مرجع و از داخل بیت یک مجتهد روایت نشده کتاب خاص و ویژه‌ای است. همانگونه که می‌دانیم حریم روحانیون به دلیل ملاحظاتی که وجود دارد بسته است و این کتاب را می‌توان آغازی برای شروع این نوع روایت‌ها دانست.
وی عنوان کرد: نکته دوم و مهم کتاب این است که راوی در این کتاب، خصوصیات اخلاقی را رعایت کرده و درباره افراد یا جیزی گفته نمی‌شود یا اگر بخواهد در جهت منفی افراد صحبت شود خیلی کوتاه و مختصر گفته و رد می‌شود.
داور جایزه تاریخ انقلاب اسلامی سپس به ضعف‌های کتاب اشاره کرد و گفت: مطالب منقطع است و مسیر دائمی ندارد، البته مصاحبه شونده توانسته با پرسش و پاسخ این خلأ را جبران کند اما مختصر است و باید توضیحات بیشتری از راوی گرفته می‌شد. هرچند مصاحبه شونده با فنون مصاحبه نیز آشنا نبوده و نتوانسته به خوبی از عهده سوالات برآید. همچنین در برخی جمله‌ها ابهاماتی وجود دارد که ناشی از دوزبانه بودن خانم صدر است که بهتر بود یا در پاورقی نوشته یا خود نویسنده این مطالب نامفهوم را تصحیح می‌کرد. از سوی دیگر چون نویسنده به موضوع کتاب اشراف کامل داشته، پاسخ‌های خانم صدر برای او گویا و مشخص است اما برای خواننده نامفهوم است.
در ادامه حسین جودوی از منتقدین و داوران جایزه تاریخ انقلاب گفت: سوژه مهمترین و پایه‌ای‌ترین موضوعی است که نویسنده باید برای مطلب پیدا کند. اگر روزنامه‌نگار برای سوژه‌اش نتواند سوالات درستی تعیین کند، نخواهد توانست سوژه موثری داشته باشد. سوژه‌ای که از چند جهت قابل توجه است. یکی همان ورود به زندگی و اندرونی علماست که بالاتر اشاره شد و دیگری اهمیت کشور عراق به خصوص در این سال‌ها به خصوص با بیشتر شدن اربعین و ارتباط مردم ایران و عراق است.
وی با اشاره به سبک نگارش کتاب گفت: بهتر بود نگارش کتاب به صورت داستانی باشد چرا که مخاطب قصه را بیشتر می‌پسندد. بنابراین ممکن است مخاطب عام سبک نگارش کتاب را نپسندد. این نوع نگارش اگر چه ممکن است برای مخاطب خاص آموزنده و مفید باشد، اما مخاطب عام که قصه‌پذیر و قصه‌خوان است، چنین سبک نگارش و قالبی برایش خسته کننده خواهد بود.
آمادگی ایران و قطر برای ترجمه آثار منتخب به زبان عربی و فارسی
همزمان با پنجمین روز برگزاری نمایشگاه کتاب، روسای نمایشگاه‌های کتاب دوحه قطر، عمان و رییس اتحادیه ناشران قطر، با یاسر احمدوند معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و علی رمضانی قائم مقام رییس نمایشگاه، دیدار و گفتگو کردند.
جاسم احمد ابوعینین رییس نمایشگاه کتاب دوحه قطر، یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ماه در دیدار با رییس و قائم مقام نمایشگاه کتاب تهران، ضمن تشکر از مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دعوت به عنوان نماینده دولت قطر در نمایشگاه کتاب، گفت: در حال حاضر روابط بسیار خوبی بین ایران و قطر برقرار است و حضور ما به‌عنوان میهمان ویژه نمایشگاه فرصت مغتنمی برای گسترش فعالیت‌های فرهنگی و تبادلات بیشتر در زمینه ترجمه و چاپ کتاب بین دو کشور است.
وی افزود: چندین نمایشگاه کتاب در دوحه قطر برگزار شده و ما شاهد حضور ناشران مطرح ایرانی بودیم. کمیسیون‌های فعال فرهنگی بین دو کشور می‌توانند شرایط را بررسی و در گسترش فعالیت‌های فرهنگی بین دو کشور نقش موثری ایفا کنند. علاقمندیم هر سال در نمایشگاه کتاب تهران شرکت کنیم. امیدواریم با همکاری و مساعدت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زمینه حضور فراهم شود.
جاسم احمد ابوعینین، بیان کرد: از آمدن به نمایشگاه کتاب تهران لذت بردم، زیرا هنگامی که مردم از بخش ناشران خارجی دیدن و با ما صحبت می‌کردند، احساس غریبی نمی‌کردیم و احساس خوبی داشتیم؛ گویا در کشور قطر میزبان مردم هستیم.
احمد حواری رییس نمایشگاه عمان نیز ضمن ابراز خرسندی از حضور در نمایشگاه کتاب تهران، گفت: بسیار خرسندم که به ایران آمدم و در چنین رویداد باشکوهی حاضر و با ناشران ایرانی و دیگر کشورها آشنا شد. از بخش ناشران ایرانی هم دیدن کردم و به این نتیجه رسیدم که کتاب‌های بسیار خوب و مطرح ایرانی را می‌توان انتخاب و برای چاپ و انتشار به کشور عمان برد. امیدوارم در برگشت به کشور عمان بتوانم از طریق آژانس ادبی قراردادی را برای ترجمه و انتشار کتاب‌هایی منتخب ایرانی به عربی و برعکس منعقد کنیم.
یاسر احمدوند رییس سی‌وسومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نیز در این دیدار با تاکید بر گسترش فرهنگ کتابخوانی بین کشور ایران و دو کشور عمان و قطر گفت: پیشنهاد می‌کنم در بازدید از بخش کودک و نوجوان، کتاب‌هایی را برای ترجمه به زبان عربی انتخاب کنیم. امیدواریم کتاب بتواند در گسترش فرهنگ و هنر دو کشور، ثمربخش باشد.
در ادامه علی رمضانی قائم مقام رییس سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بر حضور کشورهای قطر، عمان و ایران در نمایشگاه‌های بین دو کشور تاکید کرد و افزود: امسال به دلیل پاندمی کرونا برگزاری نمایشگاه کتاب با تاخیر مواجه شد. لازم بود فضای پر استرس و نگران‌کننده کشور، با برگزاری نمایشگاه کتاب، شور و نشاط خود را از سر گیرد، لذا این رویداد فرهنگی که جشن کتاب برای همگان محسوب می‌شود، برآن است شادابی خود را حفظ نماید و هر سال پرشورتر از سال گذشته برگزار شود.
رمضانی تصریح کرد: برای ما ثابت شده است، وقتی مردم به کتاب دسترسی دارند، استقبال خوبی می‌کنند و کتاب می‌خوانند، بنابراین برگزاری نمایشگاه مجازی و حضوری کتاب به شکل بسیار خوبی نیاز مخاطب و دسترسی آنان را به کتاب فراهم کرده است. امیدواریم کشور عمان و قطر از تجربه کشور ایران در برگزاری نمایشگاه سی‌وسوم کتاب نهایت بهره و استفاده را ببرد و روسای این دو کشور در بازگشت بتوانند تجربیات خود را به دیگران منتقل کنند.
دیدار رییس نمایشگاه کتاب تهران از غرفه فرهنگستان هنر
یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در غرفه انتشارات فرهنگستان هنر
مؤسسه متن ( انتشارات فرهنگستان هنر) تا ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به نشانی مصلای بزرگ امام خمینی راهروی ۲۳، غرفه ۱۷، میزبان علاقه‌مندان به کتب هنری است.
سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم آغاز شده و تا سی‌ویکم اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در دو بخش حضوری در مصلای امام خمینی(ره) و مجازی در سامانه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار می‌شود.
