روزهای آرام کرونایی در ایران…

کرونا در ایران در شرایط کنترل است؛ بعد از گذراندن روزهای سیاه مرگ‌های ۵۰۰‌تایی و ۷۰۰ تایی ناشی از این بیماری، حالا شاهد تک‌رقمی شدن فوتی‌ها در کشورمان هستیم؛ هرچند که حتی یک مرگ نیز زیاد است و با همین آمارهای کنترل شده امروز هم خانواده‌های زیادی روزانه عزادار می‌شوند، اما باید پرسید چه شد که کرونا در ایران کنترل شد و در عین حال چه باید کرد تا پاندمی قرن برای همیشه مهار شود؟.
تاکنون شمار مبتلایان به کووید-۱۹ در جهان به ۵۲۰ میلیون و ۴۰۶ هزار و ۱۰۰ نفر رسیده است. مرگ شش میلیون و ۲۸۶ هزار و ۷۳۴ نفر بر اثر این بیماری تأیید شده و ۴۷۴ میلیون و ۹۷۱ هزار و ۸۵۸ نفر از مبتلایان نیز بهبود یافته‌اند.
۳ کشور صدرنشین کرونایی
در عین حال بر اساس آمارهای رسمیِ همه‌گیری کرونا، آمریکا با بیش از ۸۴.۱ میلیون مبتلا و بیش از یک میلیون قربانی همچنان در صدر فهرست کشورهای درگیر با این بیماری قرار دارد و هند نیز با آمار بیش از ۴۳.۱ میلیون مبتلا پس از آمریکا در رتبه دوم جهانی به لحاظ میزان ابتلا قرار گرفته است. همچنین آمار مبتلایان به کووید-۱۹ در برزیل هم از ۳۰.۶ میلیون نفر فراتر رفته و در حال حاضر سومین کشور جهان به لحاظ بالاترین شمار مبتلایان است.
در اروپا نیز فرانسه با ثبت بیش از ۲۹.۱ میلیون مبتلا هم اکنون رکورددار ابتلا در قاره سبز و چهارمین کشور با بیشترین آمار بیمار کرونایی در جهان است. همچنین روسیه با گذشتن از آمار ۳۷۷ هزار قربانی، هم اکنون بالاترین رقم مرگ و میر کرونایی را در بین کشورهای این منطقه دارد و در جهان نیز چهارمین کشور با بالاترین نرخ فوتی‌های این بیماری است.
شهر «پر خطر» کرونایی در ایران نداریم
این درحالی است که در ایران وزارت بهداشتی‌ها و متخصصان حوزه سلامت از مدیریت و کنترل کرونا سخن می‌گویند؛ گفته‌ای که البته خلوتی مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، کاهش آمار شناسایی روزانه مبتلایان، بیماران بستری و کاهش مرگ‌ومیر و همچنین تعطیلی بخش‌های کرونا در برخیی از بیمارستان‌ها، شاهد آن است.
بر همین اساس هم آخرین نقشه رنگ‌بندی کرونایی کشور که از سوی وزارت بهداشت منتشر شده است، هم اکنون هیچ شهری در وضعیت قرمز و نارنجی قرار نداشته و ۲۵۹ شهر در وضعیت زرد و ۱۸۹ شهر در وضعیت آبی کرونایی قرار دارند. بنابراین با توجه به نقشه رنگ‌بندی کرونایی در کشور، اکنون هیچ شهر پرخطری از نظر شیوع و بروز کرونا نداریم و می‌توان اعلام کرد که پاندمی قرن فعلا در ایران کنترل شده است.
مرگِ صفر کرونا در بسیاری از استان‌ها
به هر حال به نظر می‌رسد که ایران بعد از گذراندن سه سال سخت کرونایی، توانست با اتکا بر واکسیناسیون گسترده و همگانی، علیه کرونا قد علم کند و نمودارهای ابتلا، بستری و مرگ ناشی از ویروس تاج‌دار را به شدت کاهش دهد. به طوری که بعد از مرگ‌های تلخ ۶۰۰ تایی و ۷۰۰ تایی که در بهار و تابستان سال گذشته تجربه کردیم، اکنون شاهدیم که شناسایی روزانه و مبتلایان به کووید ۱۹ و همچنین مرگ ناشی از آن به شدت کاهش یافته و حتی طی هفته‌های متوالی برخی استان‌هایمان مرگ صفر کرونایی را گزارش کرده‌اند.
سیل واکسن و روزهای آرام کرونایی
بر این اساس اکنون ایران روزهای آرامی را از نظر بروز، شیوع و مرگ ناشی از کرونا می‌گذراند، اما باید پرسید چه شد که ایران از قله‌ها و پیک‌های ۲۳۵ فوتی ناشی از کرونا در هفتم مرداد ماه ۱۳۹۹، ۴۸۲ فوتی ناشی از کرونا در ششم آذر ماه ۱۳۹۹ و ۷۰۹ فوتی ناشی از کرونا در روز دوم شهریور ماه ۱۴۰۰، به سه فوتی در ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ رسید؟
باید توجه کرد که بعد از دستیابی کشورهای جهان به واکسن کرونا، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در ایران عدم دسترسی و کندی واردات واکسن بود؛ به طوری که از بهمن ۱۳۹۹ تا مرداد ۱۴۰۰، واردات واکسن روند کندی داشت، اما از شهریور و مهر ماه ۱۴۰۰، واردات واکسن شتاب قابل توجهی گرفت و از شهریور تا اسفند ۱۴۰۰ بیش از ۱۳۰ میلیون دز واکسن وارد کشور شد.
قاعدتا همزمان با این جهش قابل توجه در تامین واکسن، آمار تزریق واکسن نیز در ایران رکوردهای بالایی را ثبت کرد؛ به طوری که طبق اطلاعاتی که ازسوی وزارت بهداشت منتشر شده، این روند تا جایی پیش رفت که در پایان سال ۱۴۰۰، آمار مجموع دزهای تزریقی واکسن کرونا در کشور به ۱۴۵ میلیون دز رسید که در نمودار زیر قابل مشاهده است.
کاهش مرگ‌های کرونایی در ایران
بر این اساس جهش قابل توجه در ساماندهی مراکز تزریق واکسن، کاهش صف‌های بلند تزریق واکسن، واردات واکسن و اضافه شدن واکسن‌های ایرانی به سبد واکسیناسیون کشور، یک اتفاق مهم را برای ایران رقم زد که آن هم «کاهش مرگ‌ومیر ناشی از کرونا» در کشورمان بود که می‌توانید در نمودار زیر آن را مشاهده کنید.
همچنین به صورت همزمان تعداد مبتلایان به کرونا با ایمنی جمعی واکسیناسیون، مدیریت انجام شده و البته همراهی مردم، روند کاهشی قابل ملاحظه‌ای داشت که می‌توانید آن را در نمودار زیر مشاهده کنید.
بنابراین با چهار عامل تسریع واردات واکسن، تولید واکسن ملی، مدیریت هوشمند کرونا و همراهی مردم، مجموعه دزهای تزریقی اکنون به حدود ۱۵۰ میلیون دز رسیده و در نتیجه آمار مبتلایان و مرگ‌ومیر کرونا در کشور کاهش قابل توجهی یافت تا روزهای آرام کرونایی در ایران رقم بخورد و آمار مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در ۲۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ بعداز ۸۲۱ روز به عدد سه برسد.
مقایسه وضعیت کرونا در ایران با جهان
باید توجه کرد که ماجرا به اینجا ختم نمی‌شود و وزارت بهداشت نیز اعلام کرده است که آمارهای بین‌المللی نیز موفقیت ایران را در مدیریت هوشمند کرونا طی هشت ماه اخیر نشان می‌دهند. به عنوان مثال در شاخص مرگ‌ومیر کرونایی ایران در مرداد و شهریور ۱۴۰۰ متوسط مرگ و میری بالاتر از آمریکا، مجموعه کشورهای اروپایی و متوسط جهانی را داشت، اما از مهر ماه ۱۴۰۰ به بعد همزمان با جهش در واردات واکسن و تزریق قابل توجه آن، به تدریج میزان مرگ‌ومیر ایران روند کاهشی گرفت تا جایی که به تایید وب سایت معتبر world in data وابسته به دانشگاه آکسفورد، ایران در اردیبهشت ۱۴۰۱ آمار مرگ‌ومیر به مراتب پایین‌تری از آمریکا، مجموعه کشورهای اروپایی و متوسط جهانی را ثبت کرده است.
تاکید ستاد ملی کرونا بر لزوم پیگیری واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور
البته باید توجه کرد که هرچند در حال حاضر وضعیت کرونا در کشور کنترل شده، اما هنوز ویروس کرونا در ایران و جهان در گردش است و هر آن ممکن است جهشی عجیب و غریب و شدید را از آن شاهد باشیم. بر همین اساس، ستاد ملی مقابله با کرونا با اعلام اینکه اکنون شاهد کنترل بیماری کرونا در کشور هستیم، بر لزوم پیشگیری از طریق واکسیناسیون و نظارت بر رعایت جدی‌تر شیوه نامه‌های بهداشتی تاکید کرد.
فرصت طلایی برای مهار کرونا
باید توجه کرد که در حال حاضر طبق آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت بهداشت درباره روند رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور، شاهدیم که میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور در هفته منتهی به ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ (از ۱۷ تا ۲۴ اردیبهشت ماه)، همچنان پایین و بالغ بر ۵۱.۶۶ درصد بوده است. در عین حال میانگین استفاده از ماسک و رعایت پروتکل فاصله‌گذاری در کشور ۴۸ درصد و میانگین رعایت تهویه مناسب نیز در کشورمان ۵۴ درصد بوده است؛ اعداد و ارقامی که نمی‌توانند در صورت پیکی دوباره از کرونا حتی با وجود واکسیناسیون، ایمنی جمعی را حفظ کنند.
در مجموع باید تاکید کرد که کرونا هنوز تمام نشده است و در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای با آمار واکسیناسیون پایین، مشکل‌ساز است و تا زمانی که بیماری در تمام کشورها مهار نشود، همچنان برای سایر کشورها نیز خطری جدی است. در هر حال کنترل بیماری در شرایط فعلی، فرصتی طلایی برای کشورمان ایجاد کرده تا بتوانیم به مدیریت پایدار کووید ۱۹ برسیم و به تدریج پاندمی قرن را که جان میلیون‌ها نفر را در جهان گرفته است، با ادامه روند واکسیناسیون و رعایت جدی‌تر پروتکل‌های بهداشتی، مهار کنیم.