در روزهای برفی بهمن، رئیس‌جمهور در جمع راهپیمایان ۲۲ بهمن، دستور داد از چهارشنبه ۲۳ بهمن رفت‌و‌آمد آزمایشی از قطعه یک آزادراه تهران – شمال آغاز شود. حسن روحانی به وزارت راه و شهرسازی دستور داده با توجه به تکمیل بخشی از آزادراه تهران – شمال، رفت‌و‌آمد آزمایشی در قطعه یک این آزادراه آغاز و در اوایل اسفند افتتاح شود. پیش‌تر هم محمد اسلامی، وزیر راه‌و‌شهرسازی از افتتاح این آزادراه در اوایل اسفند خبر داده بود. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا قفل آزادراه تهران- شمال پس از ۲۳ سال، باز می‌شود و مردم در مسیری که به گفته وزیر راه، حدود ۶۵ کیلومتر راه شمال را کوتاه‌تر میکند و به طور معدل ۱۰ لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین را به دنبال خواهد داشت که در سال، ۸۶ میلیون لیتر بنزین است، قدم خواهند گذاشت یا خیر که اگر چنین شود، شاهد افتتاح یک پروژه تاریخی خواهیم بود که پیمانکاران و سرمایه‌گذاران زیادی روی آن، ریسک کرده‌اند. روحانی در جمع راهپیمایان با بیان اینکه طرح آزادراه تهران – شمال ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد، گفته: «در شش ماه دوم سال جاری ۳۳ هزار میلیارد تومان طرح‌های آب و برق را تا پایان سال افتتاح کرده‌ایم و می‌کنیم». این در حالی است که شش روز پیش، معاون وزیر راه‌و‌شهرسازی گفته بود افتتاح آن به خاطر نبود هماهنگی وزارت راه برای انتقال آب، با تأخیر مواجه شده که البته به گفته معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان، این مشکل هم دو روز گذشته برطرف شد.
وزیر راه‌و‌شهرسازی با اشاره به اینکه قطعه یک آزادراه تهران- شمال، هفته اول اسفند سال جاری با حضور رئیس‌جمهور افتتاح خواهد شد، اظهار کرد: این پروژه مراحل تست و کنترل‌های نهایی خود را طی میکند. محمد اسلامی چند روز پیش با بیان اینکه پروژه آزادراهی تهران – شمال که یکی از افتخارات مهندسی کشور است و ارزش مالی آن ۱۰ هزار میلیارد تومان است، گفته بود: کنار‌گذر جنوبی تهران که ۱۶۰ کیلومتر است و یکی از آزادراه‌هایی است که روی ترافیک چند استان از‌جمله تهران تأثیر دارد، تا پایان دولت به بهره‌برداری خواهد رسید. این آزادراه از آبیک تا چرمشهر با اتصال به چند اتوبان شمالی و جنوبی روی آمد‌و‌شد و ترافیک تهران و البرز تأثیر بسزایی خواهد داشت. این قطعه در کنار آزادراه تهران–شمال حدود ۶۵ کیلومتر راه شمال را کوتاه‌تر میکند و به طور معدل ۱۰ لیتر صرفه‌جویی در مصرف بنزین را به دنبال خواهد داشت که در سال، ۸۶ میلیون لیتر بنزین است.
یک میلیارد دلار، سهم قطعه یک آزادراه
محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه هم در بازدیدی که قبل‌تر از این قطعه داشت، با اشاره به اینکه خرداد سال جاری ۳۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل قطعه یک تخصیص یافت، گفت: براساس قیمت امروز، حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان (یک میلیارد دلار) هزینه شده است. نوبخت با بیان اینکه یک لاین قطعه ۲ (محور غربی و برخی تونل‌ها) تا اوایل سال ۱۴۰۰ ساخته می‌شود!!!، اظهار کرد: براساس توانایی‌ها و ظرفیت فنی شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی قطعه دو نیز به دست ایرانی‌ها ساخته می‌شود.
برای افتتاح آزمایشی و رسمی آماده‌ایم
منوچهر خواجه‌دلویی، معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان، با بیان جزئیاتی از شیوه افتتاح این بزرگراه می‌گوید: عبور آزمایشی را هم هر زمان وزارت راه اعلام کنند، امکان آن را فراهم خواهیم کرد. معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان همچنین افزود: از هفته آینده برای افتتاح رسمی قطعه یک آزادراه تهران- شمال آماده‌ایم و هر زمان رئیس‌جمهور تصمیم بگیرند، آماده‌ایم که آن را بازگشایی کنیم. او با اشاره به بارش برف در این روزها نیز گفت: دمای این منطقه خاص معمولا در این روزها، تا حدود ۱۰ درجه زیر صفر هم خواهد رسید؛ اما برای این شرایط تجهیز شده و تمهیدات لازم از‌جمله مواد یخ‌زدا، برف‌روب و… در نظر گرفته شده است. در چنین شرایطی با اعلام پلیس راه، رانندگان محترم هم باید احتیاط لازم را در نظر بگیرند.
امکان ۱۵ هزار تردد در روز
خواجه‌دلویی با اشاره به تردد در افتتاح آزمایشی و افتتاح رسمی، می‌گوید: افتتاح آزمایشی به صورت محدود در چند ساعت، با مجوز وزارت راه‌و‌شهرسازی انجام خواهد گرفت تا آزمایش مختصری روی مسیر انجام گیرد؛ اما در عبور قطعی پس از افتتاح رسمی که به نظر می‌رسد تا یک هفته تا ۱۰ روز آینده، انجام گیرد، به طور میانگین شاهد ۱۲ تا ۱۵ هزار تردد در روز در این مسیر خواهیم بود.
کاهش دوساعته مسیر تهران- شمال
معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان با بیان اینکه این آزادراه یکی از شریان‌های اصلی جنوب به شمال کشور محسوب می‌شود و امتداد کریدوری است که به ساحل دریای خزر می‌رسد، می‌افزاید: با توجه به عبورومرور هم‌وطنان از این آزادراه که به قصد اشتغال یا گردشگری انجام می‌گیرد، مسیر امن و کوتاهی فراهم شده که با زیر بار رفتن آن، حدود یک‌ساعت‌ونیم تا دو ساعت، کاهش زمان عبور در شرایط عادی و حدود چهار تا پنج ساعت در روزهای شرایط پیک مانند سال نو و … برای مسافران صرفه‌جویی زمانی به دنبال خواهد داشت. درواقع مسافران مسیر تهران تا سه‌راهی دوآب- شهرستانک را در ۳۲ کیلومتر (قطعه اول) در طول ۲۰ دقیقه طی خواهند کرد.
صرفه‌جویی ۸۶ میلیون لیتر بنزین در سال
او در ادامه با اشاره به کاهش مصرف سوخت و در پی آن کاهش آلایندگی ادامه داد: از نظر کاهش مصرف سوخت، در سال حدود ۸۶ میلیون لیتر بر اساس سرانه مصرف سوخت خودروها در شرایط کنونی، درواقع معادل مصرف یک روز بنزین در کشور، صرفه‌جویی خواهیم داشت که به نسبت آن، آلاینده‌ها کاهش می‌یابند و ۳۷ میلیون تن کاهش آلاینده‌های مخرب محیط زیست را تجربه خواهیم کرد. خواجه‌دلویی با اشاره به ایمنی بالا و نقش این آزادراه در حفظ جان مردم نیز می‌گوید: این مسیر از پیچ‌وخم رشته‌کوه البرز عبور میکند که مجموعه زمین‌شناسی متفاوتی دارد. این مسیر هرچند کاملا ایمن است، اما مسیری مستقیم نیست و به همان نسبت نیز نیازمند احتیاط رانندگان در مسیرهایی که پلیس راه، سرعت را مشخص کرده هم هست.
۴۰ تونل در مسیر
معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان با بیان اینکه عمدتا به‌خاطر ویژگی‌های خاص توپوگرافی منطقه، تونل‌های این مسیر زیاد است، می‌افزاید: ۴۰ تونل در مسیر ۳۲ کیلومتر با طول‌های مختلف داریم که بزرگ‌ترین آن، حدود پنج کیلومتر است که تاکنون در کشور وجود نداشته. این تونل، سه رشته‌تونل شامل دو تونل رفت‌وبرگشت به موازات یکدیگر و جداگانه است و یک تونل سرویس مستقل در بین آنها داریم. این مسیر در هر ۲۵۰ متر، یک تونل عرضی، این سه رشته‌تونل را برای درنظرگرفتن موقعیت‌های اضطراری و خاص به هم وصل میکند. خواجه‌دلویی همچنین به ویژگی منحصربه‌فرد دیگری از این قطعه اشاره کرده و تصریح میکند: برای زمان اضطراری و خاص مثل آتش‌سوزی یا تصادف خاص، سیستم تهویه دوگانه در نظر گرفته شده است. تونل‌ها در این مسیر دارای سقف دوم هستند که در آنها فن‌های ویژه‌ای نصب شده که قدرت مکنده بسیار بالایی دارند و در مواقع اضطراری هوای سقف دوم را می‌مکند. سقف دوم از طریق دریچه‌هایی به تونل پایین متصل می‌شود تا هوا را در نقاطی که دود و آتش هست، به سقف دوم منتقل کند. معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان با بیان اینکه در تونل‌های ۱۳،۱۴، ۱۵ و ۱۶ که تونل‌های بلندی هستند، سیستم آتش‌نشانی هم جدای از سیستم ساختمان‌های آتش‌نشانی مستقر در مسیر در نظر گرفته شده است، توضیح می‌دهد: لوله‌های آتش‌نشانی در داخل تونل‌ها و شبکه‌های اطفای حریق و اعلام اضطراری پیش‌بینی شده است که برای اولین‌بار در کشور استفاده می‌شود.
دوربین‌ها به افتتاح می‌رسند
به گفته او، درحال‌حاضر کار تمام شده و سیستم‌های روشنایی و تهویه‌ها در تونل‌ها وصل هستند. همچنین سیستم‌های مانیتورینگ با نصب ۳۰۰ دوربین در داخل این مسیر در نظر گرفته شده است که دوربین‌ها تهیه و وارد کارگاه شده و اکنون نیز در حال نصب است که به افتتاح رسمی خواهد رسید.
رقم عوارض هنوز مشخص نیست
از او درباره رقم عوارض این آزادراه هم می‌پرسم، اما او در پاسخ با اشاره به اینکه هنوز رقم آن ابلاغ نشده است، تصریح میکند: منتظر تصمیم‌گیری وزارت راه و شهرسازی در مورد رقم عوارض هستیم که قاعدتا تا زمان افتتاح رسمی، اعلام خواهد شد. با توجه به اینکه دوره بهره‌برداری از آزادراه، بین ۱۰ تا ۱۷ سال در نظر گرفته شده است، ارقام آن متفاوت خواهد بود.
مشکل وزارت نیرو حل شد
معاون توسعه ساختمان و انرژی بنیاد مستضعفان همچنین در مورد مشکلی که اخیرا وزارت نیرو در زمان افتتاح آزادراه ایجاد کرده بود نیز توضیح داد: حدود دو هفته پیش، وزارت نیرو در محور آزادراه در سمت تهران، لوله‌های حدود دومتری برای انتقال آب آوردند که کمی جای تعجب داشت. در نهایت مجوز واحدهای مربوطه را گرفتند و آزادراه برش داده شد و لوله‌ها کار گذاشته شدند و چند روز پیش به اتمام رسید./
