در مبارزه با کرونا می توانستیم نتیجه بهتری بگیریم!

یک اپیدمیولوژیست با اشاره به چالش‌ها و نقاط ضعف و قوت مدیریت کووید۱۹ در کشور، گفت: اکنون همچون دو سال گذشته گنگ نیستیم و اطلاعات ارزشمندی از کووید۱۹ در اختیار داریم و لازم است با هوشمندسازی عمل کنیم.
دکتر حمید سوری در این باره ادامه داد: هوشمندسازی در تصمیم‌گیری‌ها یعنی متناسب با سطح خطر جوامع عمل کنیم و تصمیم درست بگیریم؛ به عنوان مثال اگر ریسک خطر بیماری برای مدارس یک شهر زیاد است، فقط مدارس آن شهر تعطیل شوند نه کل کشور؛ در سایر مسائل نیز همچنین. باید تاب آوری جامعه را در نظر گرفت و هرچه سریع‌تر هوشمندانه عمل کرد.
وی با اشاره به باری که پاندمی کرونا بر جامعه به عنوان یک تهدید گذاشته است، تصریح کرد: این اپیدمی همچنین فرصتی را برای برخی مسائل ایجاد کرده است؛ این پاندمی به انسان نشان داد که غرور کاذب دارد. اگر کل ویروس‌های دنیا را جمع ببندند یک قاشق نمی‌شود، اما مشاهده می‌شود که چه بلایی بر سر بشر مغرور آورده است.
سوری این پاندمی را یک فرصت طلایی برای علوم بهداشتی نیز دانست و افزود: بسیاری از مفاهیمی اپیدمیولوژی را که سال‌ها در کلاس‌ها از آن‌ها صحبت می‌کردیم اکنون در این دو سال از زبان همه اساتید می‌شنویم. به نوعی مردم بیشتر با این علم آشنا شدند؛ همانگونه که افراد تا پشت فرمان ننشینند نمی‌توانند ادعای راننده بودن کنند، در علوم بهداشتی نیز بدون حضور در عرصه نمی‌توان ادعای متخصص بودن کرد. بنابراین حضور در فیلد یک فرصت طلایی برای افراد است. حتی در سیاست گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها لازم است تا همه دانشجویان از این فرصت پیش آمده استفاده کنند.
این اپیدمیولوژیست تغییر در برنامه آموزشی دانشگاه‌ها را لازم دانست و توضیح داد: باید راهی فراهم شود که دانشجویان علاقمند به موضوع وارد فیلد و عرصه شوند. مهم‌ترین خلاء کشور ما، خلاء آموزشی است که نمی‌توانیم در بحران‌ها خوب عمل کنیم؛ تا زمانی که کریکولوم آموزشی تغییر کند، لازم است تا کارگاه‌هایی برای دانشجویان ارائه شود و آن‌ها را در این زمینه توانمند کرد و دانشجویانی با مهارت تربیت کنیم.
وی خلاء دیگر را عدم مشارکت در تصمیم‌گیری­‌ها دانست و افزود: اکنون تحقیقات زیادی صورت می‌گیرد،‌ در حال حاضر نمی‌توان بر اساس علایق خود به تحقیق بپردازیم، چرا که از نظر اخلاقی و انسانی اولویت کشور انجام تحقیقاتی است که در نهایت به یک تصمیم گیری در این حوزه بیانجامد و به جامعه کمک کند.
سوری درباره برخی تصمیم‌گیری‌ها در دوران کرونا از جمله بستن پارک‌ها با وجود باز بودن فضاهای سربسته عمومی و همچنین اعمال محدودیت برای خودروهای شخصی علیرغم ازدحام در حمل و نقل عمومی، گفت: در دنیا کشورهایی مانند ویتنام، کره جنوبی تجارب موفقیت آمیزتری داشتند. اما برای برخی اقدامات نیاز به یکسری زیرساخت‌های اساسی برای مقابله با کووید ۱۹ وجود دارد که متاسفانه ما این زیرساخت لازم را نداشتیم.
وی با اشاره با بیان اینکه از آنجایی که ایران از نظر شرایط اپیدمیولوژیک امکان بروز و شیوع اپیدمی‌های بیشتری را در آینده دارد، هنوز هم برای اقدام در این زمینه دیر نشده است، تصریح کرد: کشور ایران محل برخورد یک نقطه اپیدمیولوژیک از سوی مرزهای کشور است، یعنی ریسک انتقال بیماری‌ها بسیار زیاد است؛ چراکه در بسیاری از مرزهای کشور ترددهای غیر قانونی زیادی وجود دارد.
سوری با بیان اینکه در کنترل و پیشگیری کرونا می‌توانستیم نتیجه بهتری بگیریم، گفت: یکی از کارهای لازم تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد علمی بود که آن هم نیازمند نقشه سیاست گذاری تحقیقاتی بود؛ یعنی در ابتدا سوالات زیادی که برای سیاست گذاری احتیاج داریم را استخراج کنیم و آن‌ها را تبدیل به یک پروپوزال کرده و سپس وارد کمیته‌های علمی شود؛ سپس کمیته علمی آن‌ها را به سیاست تبدیل کند و سیاست‌ها بعد از ورود به ستاد ملی به تصمیم گیری برسد. بنابراین یک فرایندی است که مسائل اقتصادی، سیاسی و مسائل زیادی در آن نقش دارد.
وی با بیان اینکه اگر داده‌ها را درست استنتاج نکنیم دچار خطا در استنتاج داده‌ها می‌شویم،‌ یادآور شد: چرا که آمار به راحتی شخص را گمراه می‌کند. نتایج نیاز به تحلیل محتوایی دارد برای اینکه بتوانیم داه‌ها را درست تحلیل کنیم نیاز به فرد متخصص در این رشته داریم نه متخصص آی‌تی.
این استاد دانشگاه یکی از اقدامات مهم هوشمندسازی را فرایند تصمیم‌گیری دانست و افزود: الان ما مثل دو سال گذشته نیستیم که در یک فضای گنگ حرکت کنیم. الان همچون یک ارتشی می‌مانیم که دشمن مقابل ماست؛ حال این دشمن بیولوژیک و بسیار خطرناک است و دیده نمی‌شود. هوشمندی آن از انسان بیشتر است و ما نیز مهمات محدودی داریم،‌ آیا عقل به ما اجازه می‌دهد مهمات را رها کنیم؟ ما برای اینکه نقطه زنی کنیم باید مطالعه و تحقیق کنیم. معیارهای سنجش سطح خطر را داشته باشیم. رنگ‌بندی شهر دچار ضعف بود و در نوع امیکرون که شدت بیماری کاهش یافت،‌ ضعف‌ها بیشتر خود را نشان داد. واقعیت‌ها با آنچه رنگ‌ها به شما می‌گویند، هم‌خوانی ندارند.
سوری در پاسخ به این سوال که نیاز فعلی در مدیریت کووید ۱۹ را چه می‌دانید، توضیح داد: سه مولفه اصلی در این مورد وجود دارد؛ یکی عامل بیماری‌زا، دیگری رفتار مردم و همچنین رفتار مسوولین؛ جایی مثل نیوزلند واکنش بسیار سریع داشته و جایی هم مثل ایران کند است. وی با اشاره به اینکه مردم را تا حدی می‌توان محدود کرد، گفت: مردم از ضعف آموزشی فرزندان و نیز ضعف معیشتی انتقاد دارند،‌ با این اوصاف چقدر و چگونه می‌توان آن‌ها را محدود کرد.
این استاد دانشگاه در پایان صحبت‌هایش خواستار همکاری دانشگاه‌ها با دانشجویان برای حضور در عرصه شد و گفت: به کمک دانشجویان و بسیج محلات اقدامات خوبی در تشویق و واکسیناسیون مردم انجام گرفت. اگر دانشجویان حمایت شده و مسائل رفت و آمد و اسکان آن‌ها در شهرهای مختلف فراهم شود،‌ می‌توان از پتانسیل بالای آن‌ها در کارهای پژوهشی،‌ تحقیقات و اجرایی بیشترین استفاده را کرد و به این ترتیب خود آن‌ها نیز افرادی توانمند تربیت خواهند شد.