محمد حسينزاده
تهیهکننده فیلم سینمایی رستاخیز، خبر داد که سرانجام این فیلم از ۱۶ اسفند ماه همزمان با تولد حضرت ابوالفضل(ع) در پلتفرمی که برای عرضه جهانی آن طراحی شده است، اکران آنلاین میشود.
تقی علیقلیزاده روز گذشته در گفتگويي خبر از رفع توقيف اين فيلم پرحاشيه داد و سرانجام اعلام كرد كه اين فيلم رفع توقيف شده و به نمايش درخواهد آمد. او گفت: بعد از رای اولیه دیوان عدالت اداری به نفع سازندگان فیلم سینمائی رستاخیز، به کارگردانی احمدرضا درویش، از طرف بعضی پیشکسوتان حرفهای و مدیران سازمان سینمایی (که آن موقع مدیریتش تغییر کرده بود) به مصالحه دعوت شدیم. این دعوت با پذیرش سهامداران مواجه شد و سرانجام مصالحهای صورت گرفت مبنی بر اینکه فعلا درباره اکران داخلی طرح دعوا نشود و در مورد پخش خارجی پروانه نمایش صادر شود. همچنین دولت بخشی از سهام فیلم را خریداری کند تا فشار مالی بر روی سهامداران خصوصی کم شود. البته تمامی سهامداران بخش خصوصی در این قرارداد متحمل ضرر و زیان شدند. از آن به بعد پیگیری حقوقی محاکم داخلی، متوقف و بر روی عرضه فیلم تمرکز شد. پس از این مصالحه و واگذاری بخشی از سهام فیلم به بنیاد سینمائی فارابی و صدور پروانه نمایش خارجی، به عنوان تهیهکننده و سهامدار، رسما پیشنهاد کردم که بنیاد سینمایی فارابی، مسئولیت توزیع جهانی فیلم را بپذیرد. در پاسخ به این پیشنهاد، بنیاد سینمایی فارابی، طی یک نامه رسمی، از قبول این مسئولیت امتناع کرد. در ادامه و به اصرار مدیران وقت سینمایی و سایر سهامداران، تصمیمگیری درباره توزیعکننده داخلی و خارجی در تمامی اشکال حقوقی به تهیهکننده واگذار و مقررشد سایر سهامداران به عنوان مشاور و پشتیبان حضور داشته باشند. ۳ سال قبل و در توافقی که به عنوان مصالحه انجام شد، پروانه بهره برداری خارجی فیلم صادر شد. توجه داشته باشید که ۶۰درصد سهام این فیلم به بنیاد فارابی و ۴۰درصد سهام به سرمایهگذاران بخش خصوصی تعلق دارد که ۳۰درصد آن سهامداران غیرایرانی هستند و ۱۰درصد آن سهامداران ایرانی. لیکن همانطور که پیش از این گفتم، تصمیمگیری در مورد بهرهبرداری از فیلم به عنوان تهیهکننده و امین سهامداران، برعهده من است. هرچند صدور پروانه نمایش خارجی فیلم، گام مهمی به پیش بود، اما در ادامه این سوال مطرح شد که چرا برای عرضه خارجی فیلم، کاری نمیشود. پاسخ ما این بود که این فیلم در ایران تولید شده و جوایز متعدد داخلی کسب کرده است. پس شایسته است که صبر کنیم تا مسئله اکران داخلی آن هم حل شود و هموطنان ما در داخل هم بتوانند فیلم را ببینند. این در حالی بود که در آن مقطع دولت وقت به ما فشار میآورد، ولی همواره موضع ما این بود که تا تکلیف اکران داخلی روشن نشود، فیلم را عرضه جهانی نمی کنیم. البته از همان مقطع ما مطالعه برای عرضه بینالملل فیلم را آغاز کرده بودیم و متوجه شدیم پلتفرمهای جهانی که سابقه و حضور حرفهای موثری دارند، مایل به پذیرش پخش این فیلم با شرایط مناسب نیستند. دلیل اصلی هم این بود که اولا سالها از تولید فیلم گذشته بود و فیلم حتی در کشور محل تولید آن به نمایش در نیامده بود و دوم آنکه فیلم در کشور محل تولید، سالها توقیف شده بود. به عبارتی جلوگیری از عرضه داخلی فیلم، تمامی فرصتهای بینالمللی فیلم را از بین برده بود و همین موضوع ضربه بزرگی به عرضه فیلم رستاخیز در عرصه بینالمللی وارد کرد. در نهایت مذاکراتی که با برخی از این پلتفرمهای مطرح جهانی انجام شد، پیشنهادهای جذابی در مقایسه با سرمایهگذاری فیلم به همراه نداشت.
وی در بخش دیگری از این گفتگو به سرقت ۲ سال قبل رستاخیز و پخش غیرقانونی آن در فضای مجازی اشاره کرد و افزود: سرقتکننده فیلم، یک کانال یوتیوپ عراقی، به نام عشتار بود که در نهایت در مکاتبات پذیرفت که این کار را انجام داده ولی مدعی بود که نمیدانسته کار خلافی است. به هرحال فیلم توزیع شده بود و ما امکان دعوای حقوقی را به خاطر شرایط سیاسی اجتماعی عراق در آن مقطع نداشتیم. این موضوع در یکی از جلسات به میزبانی بنیاد فارابی مطرح و مقرر و مصوب شد که برای هزینه طرح دعوای حقوقی بینالمللی و نیز ایجاد پوشش محافظتی برای فیلم در فضای مجازی، سهامداران بودجهای را پرداخت کنند که در این میان علیرغم انجام کامل تعهدات از سوی سهامداران بخش خصوصی، بنیاد فارابی هیچ اقدامی انجام نداد و مانع تحقق این امر شد. جالب آنکه در همین شرایط که دولت از پرداخت تعهدات مصوب خود و نیز پرداخت خسارتهای ناشی از تعلیق اکران، خودداری میکرد و هیچ همراهی برای رفع مشکلات فیلم انجام نمیداد، پروانه ویاودی فیلم در داخل را صادر کرد. اما هیچکس از آنها نپرسید چرا سال قبل و پیش از آنکه فیلم سرقت شود، این کار را انجام ندادهاید؟ اصولا چرا مانع این فیلم شدید؟ چرا تصمیمات ناصحیح خود را با صرف از منابع عمومی کشور که به امانت به شما سپرده شده و با تعدی به حقوق افراد، جبران میکنید؟ و انبوه سوالات دیگر. به هرحال با صدور پروانه ویاودی داخلی بسترنسبتا مناسبی برای عرضه فیلم بوجود آمد. در این مرحله تشخیص و تصمیم سهامداران بخش خصوصی این بود که یک پلتفرم اختصاصی برای فیلم طراحی شود، اما بنیاد فارابی اصرار داشت که با یک پلتفرم خاص داخلی، قرارداد منعقد شود که هم فیلم را در داخل توزیع نماید و هم در یوتیوپ عرضه کند. در مذاکره با مدیران این پلتفرم مشخص شد که پیشبینی موفقیت برای فیلم ندارند و در عین حال هیچ تعهدی هم نسبت به امنیت فیلم نمیپذیرند. معهذا اصرار فارابی ادامه داشت و اعلام کرد که در پلتفرم اختصاصی مشارکت مالی نمیکند. بنابراین به ناچار سهامداران بخش خصوصی تامین مالی و پشتیبانی و هدایت امور این پلتفرم را عهدهدار شدند. این درگاه که در ابتدا یوتیوپ حلال نام داشت به صورت اورجینال برنامهنویسی شده و بنا به اطمینان امنیتی، از نسخهها و برنامههای آماده یا نیمه آماده موجود در آن استفاده نشده است. در ادامه نام آن به حلال چنل تغییر یافت. از طرفی همزمان با صدور اسناد و مجوزهای قانونی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای عرضه بینالمللی و جهانی فیلم سینمايی رستاخیز، طی یک توافق حقوقی از سوی تهیهکننده، مدیریت بهرهبرداری از کلیه حقوق این فیلم به یک شرکت خارجی واگذار شده بود، که در تفاهم با تهیه کننده ضمن مدیریت کارکرد این پلتفرم، واگذاری سایر حقوق را نیز پیگیری نماید. این پلتفرم، از۱۶ اسفندماه ۱۴۰۰ همزمان با تولد حضرت ابوالفضل(ع)، فیلم رستاخیز را عرضه میکند. حلال چنل، قابلیت فروش محصولات صورت و تصویری در سراسر دنیا با تمامی ارزهای رایج جهانی را دارد و بهترین امکانات را از لحاظ سرور و ترافیک بهرهبرداری و امنیت محتوا دارا میباشد. تا ۱۶ اسفندماه آزمایشهای عملیاتی متنوعی در این پلتفرم انجام خواهد شد تا در مقطع فاز بهرهبرداری از کارآیی حداکثری برخوردار باشد. البته به این نکته اشاره کنم که پلتفرمهای داخلی از لحاظ تکنیکی شرایط مناسبی دارند اما برای کسب درآمد غیرریالی، این اقدام ضروری بود.
تقی علیقلیزاده با بیان اینکه حلال چنل محیطی کاملا حرفهای و امن از لحاظ قانون کپی رایت است که می تواند بستر مناسبی برای انواع فیلمها، بازیها، انیمیشن، مستند، آموزشی، نرم افزار و تمامی محصولات و محتواهای با قابلیت عرضه در فضای مجازی، باشد تا به راحتی بتوانند درآمد غیرریالی نیز داشته باشند. به هرحال این موقعیت، ظرفیتی است که با همت بخش خصوصی راهاندازی شده و میتواند در اختیار سینمای پرافتخار ایران و مدیران و هنرمندان فعال در عرصه محصولات صوتی و تصویری باشد.
او در پاسخ به اینکه مخاطبان داخلی چگونه می توانند، فیلم را ببیند گفت: در داخل باهدف تقویت ساختارهای موجود، مذاکره با شرکت های داخلی فعال در زمینه ویاودی برای توزیع همزمان داخلی فیلم رستاخیز در حال انجام است که به زودی نتایج آن نیز اعلام می گردد.
تقی علیقلی زاده در بخش پایانی این مصاحبه کفت: فیلم از ۱۶ اسفندماه همزمان با تولد حضرت ابوالفضل(ع) به سه زبان عربی، فرانسه، فارسی و ۱۰ زبان رایج دنیا به صورت زیرنویس با تایم ۲ ساعت در پلتفرم حلال چنل و پلتفرمهای داخلی توزیع میشود.
تهیهکننده رستاخیز همچنین از مدیران فرهنگی کشور درخواست کرد؛ با توجه به رویکرد عمومی دولت جدید مبنی بر رفع موانع از مسیر طراحی و تولید و عرضه اینگونه آثار، برای جبران بخشی از صدمات وارده به سازندگان فیلم سینمايی رستاخیز و همراهی با دوست داران این فیلم و با توجه به اینکه تاریخ شروع فعالیت این پلتفرم در ۱۶ اسفندماه ۱۴۰۰ است، ترتیبی اتخاذ نمایند که فیلم سینمايی رستاخیز همزمان با عرضه در پلتفرمها، به عنوان یکی از فیلمهای اکران شروع سال جدید، در سینماها هم امکان نمایش داشته باشد. خاطر نشان می کنم که این فیلم با قطع اسکوپ، از بهترین کیفیت تصویری و صوتی موجود در جهان بهرهمند است و به درستی شایسته نمایش در سالن های سینما است.
فیلم سینمایی رستاخیز که در سال ۹۱ ساخته شد و ۱۰ سال ساخت آن طول کشید درباره حماسه عاشورا است. احمدرضا درویش فیلمش در سیودومین جشنواره فجر ۹ جایزه از جمله بهترین فیلم و کارگردانی را گرفت و پس از رونمایی در جشنواره فیلم فجرسال ۹۲، تابستان ۲ سال بعد در سینماها اکران شد اما نمایش عمومی این فیلم به یک روز هم نرسید و فیلم با دستور وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی (علی جنتی) بخاطر آنچه نظر مخالف بعضی از مراجع عظام عنوان میشد، از پرده سینماها پایین کشیده شد. علت این مخالفها و تصمیم به توقف اکران فیلم که عملا به توقیف آن منجر شد، به نمایش چهره حضرت ابوالفضل(ع) مربوط میشد و بعد از پیگیریهای فراوان تنها راه حل، پوشاندن چهره بازیگر این نقش با هاله نور بود، راهحلی که سازندگان فیلم نپذیرفتند.